Deron fin as IV Xornadas de Xóvenes Musicólogos da Universidade de Oviedo, celebradas entre o 12 e o 15 de abril. Estiveron organizadas en diferentes sesións de comunicacións, argalladas en torno a un tema unificador, con nomes moi suxerentes que tentaban lavarlle a cara aos mesmos temas de sempre (mestres de capela, catálogo do arquivo catedralicio...). Teño que advertir que en cada sesión había que elixir entre dous temas. Polo xeral, decanteime polos máis interdisciplinares, os menos descritivos, ou simplemente os que menos soporíferos me pareceron. Por fortuna non todos temos o mesmo concepto do soporífero, así que sempre houbo algunha representación viguesa en cada sesión. Espero impaciente noticias destas comunicacións.
Como me acontecera en Madrid, a miña impresión xeral foi desmotivadora. Independentemente do tema tratado, o plantexamento xeral foi puramente descritivo, e os traballos centráronse en mostrar centos, miles de datos, facer gráficos, biografías e cronoloxías. Pero qué pasa despois? Non houbo interpretacións nin lecturas máis profundas deses datos, non houbo obxectivos cumplidos porque tampouco os houbo antes de empezar as investigacións. E polo tanto non houbo aportacións. Gustaríame destacar dúas comunicacións que me gustaron moito, precisamente porque si que se plantexaron preguntas, que logo respostaron ou non, pero que dende logo deron que pensar e abriron un espazo de reflexión. Unha foi a de María del Rosario Montes Moreno "Internet y la democratización del gusto, el nuevo boca-oreja", na que se trataba o tema das redes sociais coma novo espazo de "crítica" musical desxerarquizada, nas que todos colaboramos a crear un gusto colectivo. Logo de analizar esta situación de forma moi amena, chegaron as conclusións, nas que se propuña ao musicólogo coma figura necesaria para guiar a esa masa, potencialmente consumidora de música. A outra foi a de Isaac Álamo Pérez, "Relaciones mapa-territorio-música-identidad", na que, partindo das teorías de Bauillard e Said sobre a conformanción da indentidade individual e colectiva, facía un estudo da música urbana adoptada polas minorías étnicas asentadas fóra dos seus territorios.
Das conferencias dos profesores da facultade de Oviedo, máis do mesmo, todos foron decepcionantemente descritivos, salvo Ángel Medina, que fixo hoxe un repaso sobre os que foran os seus traballos máis decisivos da súa carreira musicolóxica. Un home moi brillante e intelixente, dende logo, capaz de ver máis alá dos datos, e moi sensible á hora de interpretar a música coma manifestación social. Tamén houbo unha mesa redonda, nas que estaban convidados Jose Luis Temes (director de orquestra) e Victor Fernández Blanco (economista). Sólo cito a estes dous, porque foron os que aportaron as ideas máis interesantes, que entre moitas divagacións, se poden resumir en dous puntos básicos: a música que non se edita en papel ou non se grava non existe. A música ten que rentabilizarse para facerse un oco na vida normal de calquera sociedade.
Estas reflexións foron algo controvertidas, pero creo que son necesarias para crear o noso mapa mental do que é para nós a musicoloxía e do que queremos aportar como musicólogos. Quizáis o problema destes compañeiros é que nunca se fixeron tantas preguntas sobre a nosa materia de estudo. Non creo que sexa un exercicio de soberbia, todo o contrario, é unha inquedanza eterna por aprender. O traballo da organización foi impecable.
Julia Feijóo